Ieder jaar verschijnen er artikelen waarin wordt gewaarschuwd voor overlast van wespen, waarbij er zelfs voorspellingen worden beloofd voor deze wespenoverlast. De voorspelling zelf blijft meestal vaag, waardoor de lezer achterblijft met de vraag of er nu wel of geen overlast te verwachten valt. En dat is logisch, omdat dit niet te voorspellen is, zeker niet in de eerste helft van het jaar.
Niet alleen afhankelijk van het weer
In een recent uitgestuurd persbericht wordt gesteld dat een natte lente gunstig is voor wespenkolonies vanwege een overvloed aan voedsel. Het tegendeel is echter waar, regen komt wespen juist duur te staan. Ook maken wespen door nat weer geen nest op een nieuwe locatie, juist omdat ze veelal een beschutte, droge plek zoeken voor hun nest. De enige uitzondering hierop is de middelste wesp, die nesten in de buitenlucht maakt. Deze nesten zijn tegen weer en wind bestendig en bij slecht weer zal deze wespensoort dan ook niet verhuizen.
Opletten bij het snoeien van de heg
Ook de foto’s die vaak bij deze berichten worden meegeleverd geven een verkeerde voorstelling van zaken. Nesten van de middelste wesp lenen zich wellicht voor tot de verbeelding sprekende kiekjes, maar deze wespensoort komt niet op onze zoetigheid af en zorgt zelden voor overlast. Het enige risico met nesten van de middelste wesp is dat deze in struiken en heggen kan zitten en dat bij het snoeien van de heg dit nest verstoord kan worden. Check dus voor het snoeien of er een wespennest zit. Verder heb je geen last van deze wespen, waarvan het nest al in augustus aan zijn eind komt.
De Aziatische hoornaar kan trouwens ook nesten in heggen maken, al is dat geen gewoonte voor deze invasieve exoot. Meestal maakt deze wespensoort het secundaire nest hoog in boomtoppen. De Aziatische hoornaar is de enige wespensoort die twee nesten maakt: een primair en een secundair nest. De verhuizing naar dit secundaire nest heeft echter niets te maken met weersomstandigheden.
Allergie: reden om scherp te blijven
Voor wie allergisch is voor wespengif is het zaak om een wespensteek te voorkomen. Hoewel zo ongeveer 5% van de bevolking allergisch is voor bijen- en wespengif, leidt dit gelukkig tot weinig noodlottige situaties. Jaarlijks overlijden twee tot vijf mensen na een bijen- of wespensteek, het gaat hierbij dus niet alleen om wespensteken, zoals door sommigen beweerd wordt. Dat neemt de ernst van de zaak niet weg, wie allergisch is loopt een serieus risico en heeft alle reden om scherp te blijven op wespen in de woonomgeving.
Wespen zijn nuttig
Hoewel we wespen in de zomer vaak als lastig ervaren, zijn het heel nuttige diertjes. Ze vangen vele kilo’s aan insecten per jaar, waaronder vliegen en dazen. Zo voorkomen ze dat deze insecten plagen worden, en zijn daarmee dus natuurlijke ongediertebestrijders. En ze bestuiven ook planten en bloemen, net als bijen en hommels, maar wel andere planten en bloemen, waardoor ze een belangrijke bijdrage leveren aan de biodiversiteit. Mede om dit meer onder de aandacht te brengen, is 2024 dan ook door diverse natuurorganisaties uitgeroepen tot het ‘Jaar van de wesp’.
Bestrijding lang niet altijd nodig
Dat mensen geneigd zijn om een ongediertebestrijder in te schakelen wanneer ze te maken krijgen met een wespennest in hun (woon)omgeving is begrijpelijk. Enerzijds is dat wat ons is aangeleerd, anderzijds zijn alternatieven nog relatief nieuw en weinig bekend. Het is alleen lang niet altijd nodig om wespen te bestrijden. Er zijn steeds meer ongediertebestrijders die mensen informeren over het nut van wespen en daarbij aangeven wanneer een wespennest niet bestreden hoeft te worden.
Een wespennest kan vaak blijven zitten, afhankelijk van locatie en wespensoort. Zo zorgt de Franse veldwesp net als de eerder genoemde middelste wesp vrijwel nooit voor enig risico of enige overlast. Eigenlijk zijn het alleen de zogenaamde limonadewespen die in de zomer voor overlast zorgen, en die overlast is makkelijk te voorkomen door ze een buffetje zoet aan te bieden. Daarnaast is het bij een nest van de Europese hoornaar verstandig om gepaste afstand te houden, omdat die vooral rond augustus gesteld zijn op rust rondom hun nest. Natuurmonumenten kiest er dan voor om een nest te laten zitten en onrust te voorkomen; https://x.com/LucienKnol/status/1789696320866795552.
